Vojna hunta, koja je na vlast došla šezdesetih godina, srušena je 1974. Početak pada diktature bio je 17. novembar 1973. kada su studenti zauzeli politehnički fakultet u Atini, a vojska i policija se brutalno razračunali sa njima. Kasnije je grupa “17. novembar” svoj naziv i nastanak vezala za ovaj datum. Grupa “17. novembar” deluje od 1975. godine, a sve do 2002. godine policija nije uspela da uhapsi ni jednog člana grupe. Tokom svog postojanja ova grupa je između ostalog likvidirala šefa grčkog ogranka CIA, dok je nekoliko puta raznosila eksplozivom autobuse sa američkim vojnicima ili grčkom specijalnom policijom. Likvidirali su brojne kapitaliste, državne i policijske zvaničnike koji su bili umešani u mučenja, torturu, razbijanje štrajkova itd. Grupa ELA, koja se sastojala od više manjih grupa koje su nosile različita imena, mahom je pomagala štrajkove koji su bili suzbijani od strane vladajuće klase, naoružavala štrajkače itd. Takođe, kao i “17. Novembar”, ELA je u više navrata demolirala zgrade različitih ministarstava (za finansije, za rad i socijalna pitanja, za poljoprivredu itd.), upravne kancelarije preduzeća u kojima su suzbijani štrajkovi, policijske stanice i druge državne objekte. Važno je napomenuti da ni ELA ni “17. Novembar” u toku svog delovanja nikada nisu povredili ni jednu osobu koja nije bila meta.
Levo: šef grčkog ogranka CIA koji je likvidiran 1975.
Desno: olupina raznesenog autobusa kojim su se prevozili američki vojnici
Kada je prvi put uhapšen član “17. Novembra” 2002. godine, u policiji su ga drogirali kako bi odao imena drugih članova. Uskoro su uhapšene i torturi izložene desetine ljudi koji su optuženi da su imali veze sa “17. novembrom” ili ELA-om, među njima i različiti anarhisti i anarho-sindikalisti. Međutim, bilo je jasno da su ova hapšenja zapravo metod državne represije nad čitavim revolucionarnim pokretom, budući da je među uhapšenima bilo pripadnika različitih političkih opcija, od anarhista i anarho-sindikalista do trockista i maoista.
Hristos Cigaridas, koji je preuzeo političku odgovornost za delovanje ELA, i Ageletos Kanas, osoba kojoj je podmetnuta pripadnost ELA
Kada je reč o oružanoj borbi anarhisti su radije formirali svoje grupe i tokom sedamdeseti i osamdesetih često su kritikovali delovanje grupa kao što su i ELA i “17. novembar”. No, u određenim slučajevima se dešavalo da organizacije poput “17. novembra” iskažu solidarnost sa anarhističkim pokretom: tako kada je od strane policije usmrćen mladi anarhistički demonstrant, pripadnici “17. novembra” su likvidirali nekoliko policajaca u znak solidarnosti sa ubijenim drugom. Očigledno je da je revolucionarni pokret je bio jedinstven kada je bilo vreme za akciju, a sada, kada su mnogi članovi ELA-e i “17. novembra” u zatvorima, anarhisti su prvi organizovali manifestacije solidarnosti, proteste i akcije.
Solun: Protestna kolona na demonstracijama solidarnosti sa političkim zatvorenicima
Grčka Država planira da izgradi nove vrste zatvora, kakve postoje u Nemačkoj, Turskoj, SAD…, koju nazivaju “bele ćelije”. U pitanju su zatvori u kojima zatvorenici borave u stalno osvetljenim prostorijama, koje imaju potpuno bele zidove, koje su uz to i “gluve sobe” tj. prostorije čiji zidovi upijaju zvuk. Zatvorenike ne puštaju na svetost dana, a ako neko želi da im da pismo ili knjigu, ne može to da uradi direktno već mora da preda stražarima, koji zatvoreniku daju pismo ili knjigu u komadićima, iscepane. Naučno je dokazano da posle nekog vremena provedenog u ovakvim uslovima i oni koji imaju najaču psihu garantovano polude, jer kada mozak nema dovoljno nadražaja – boja, zvukova, počinje sam da ih stvara i čovek malo po malo klizi u potpuno ludilo. Grčki pokret za solidarnost sa zatvorenicima pokušava da zaustavi izgradnju ovakvih zatvora.
Janis je član anarhističke grupe za podršku zatvorenicima “Anarhistički crni krst”, anarhisti dovode u pitanje sam koncept zatvaranja i podržavaju ne samo političke, već i sve druge zatvorenike i ističu da su prekršaji i zločini društveno uslovljeni, te da ne treba kriviti ljude, već dovoditi u pitanje sistem koji ih je takvima načinio. Anarhisti se pre svega zalažu za socijalnu revoluciju, uništenje kapitalizma i potpunu reorganizaciju društva na temeljima solidarnosti, slobode i uzajamne pomoći.
Tribinu je zbog dužine na momente je bilo naporno pratiti – budući da je vreme koje je bilo na raspolaganju bilo ograničeno nije bilo pauze - ali se uspelo u osnovnoj nameri: širenju informacija koje se gotovo nikada ne mogu čuti u zvaničnim medijima. Na kraju tribine drug Janis je prikazao fotografije i informisao nas o trenutnoj situaciji i suđenjima koja su u toku, i dao nešto više informacija o četri procesa koja se trenutno vode protiv grčkih anarhista. Kao rezultat mnogih akcija solidarnosti i masovnih demonstracija, medijske kampanje i iznošenja podataka o zlostavljanjima koja su prošli politički zatvorenici, veliki deo onih koji su uhapšeni tokom 2002. i 2003. i optuženi za veze s ELA-om i “17. novembrom”, oslobođen je usled nedostatka dokaza.
Tribina je završena oko 21:30h, a zainteresovani su nakon tribine ostali u razgovoru sa našim grčkim gostom.
I u buduće ćemo pokušati da dešavanja u Grčkoj pratimo sa velikom pažnjom, i da javnost u Srbiji blagovremeno obaveštavamo o tamošnjim događajima vezanim za revolucionarni pokret.
Fotografija sa tribine
Plakat
Centar za liberterske studije